Tôi sinh ngày 05/10/1958, tôi đang công tác tại Trung tâm Khuyến nông – Khuyến ngư X (đơn vị sự nghiệp công lập chưa giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm). Tôi tham gia công tác tại đây từ tháng 8/1979 đến nay. Hiện nay, tôi đang bị bệnh ung thư máu, tôi muốn nghỉ hưu trước tuổi để nhận số tiền 01 lần, cách tính số tiền nhận như thế nào. Kính mong được nhận sự hồi đáp của công ty? Xin cám ơn.
Trả lời: Cảm ơn bác đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn đến Luật Sư Toàn Quốc, trường hợp của bác, chúng tôi tư vấn như sau:
Trước hết, chúng tôi xác định các điều kiện để được hưởng chế độ Hưu trí của bác như sau:
Độ tuổi: 56 tuổi 9 tháng.
Số năm đóng BHXH: 36 năm
Tình trạng sức khỏe: mắc bệnh ung thư máu.
Thứ nhất, Về tình trạng sức khỏe của bác, bác cần đi giám định tỷ lệ suy giảm khả năng lao động để biết rõ về trường hợp của mình có đủ điều kiện được nghỉ hưu sớm hay không.
Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2006, Điều 55.Bảo hiểm xã hội một lần đối với người không đủ điều kiện hưởng lương hưu
1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c và e khoản 1 Điều 2 của Luật này được hưởng bảo hiểm xã hội một lần khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại khoản 1 Điều 50 của Luật này mà chưa đủ hai mươi năm đóng bảo hiểm xã hội;
b) Suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên mà chưa đủ hai mươi năm đóng bảo hiểm xã hội;
c) Sau một năm nghỉ việc nếu không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội và có yêu cầu nhận bảo hiểm xã hội một lần mà chưa đủ hai mươi năm đóng bảo hiểm xã hội;
d) Ra nước ngoài để định cư.
2. Người lao động quy định tại điểm d và điểm đ khoản 1 Điều 2 của Luật này được hưởng bảo hiểm xã hội một lần khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
Theo đó, hưởng BHXH một lần chỉ được đặt ra đối với những trường hợp chưa đủ 20 năm đóng BHXH, trường hợp của bác, đã có 36 năm đóng BHXH nên bác không được hưởng BHXH một lần.
Trường hợp của bác, do mắc bệnh ung thư, nên có thể bác sẽ được nghỉ hưu trước tuổi do suy giảm khả năng lao động.
Điều 51.Điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động
Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d và e khoản 1 Điều 2 của Luật này đã đóng bảo hiểm xã hội đủ hai mươi năm trở lên, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên, hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại Điều 50 của Luật này khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
1. Nam đủ năm mươi tuổi, nữ đủ bốn mươi lăm tuổi trở lên;
2. Có đủ mười lăm năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành.
Để biết rõ bác có được nghỉ hưu do suy giảm khả năng lao động hay không, bác cần phải giám định sức khỏe, do đó, chúng tôi đưa ra các khả năng sau:
Xét trường hợp thứ nhất, bác đã có 36 năm đóng BHXH, đang ở độ tuổi 57 thì nếu sau khi giám định sức khỏe xong, nếu bác bị suy giảm khả năng lao động trên 61% thì bác sẽ được hưởng chế độ hưu trí do nghỉ hưu trước tuổi và bị giảm trừ tỷ lệ lương hưu do nghỉ hưu trước tuổi.
Mức hưởng trong trưởng hợp này = 45% + (21 x 2%) = 87% => Mức tối đa được hưởng theo Luật quy định = 75% – 3% (giảm trừ 3 năm bác nghỉ hưu trước tuổi 60) = 72% bình quân tiền lương đóng BHXH.
Ngoài ra, khi nghỉ hưu bác còn được trợ cấp một lần cho năm đóng BHXH thứ 31 trở đi = 5 x 0,5 tháng tiền lương= 2,5 tháng tiền lương đóng BHXH.
Xét trường hợp thứ hai, bác bị suy giảm khả năng lao động dưới 61%, nhưng bác đã có 36 năm đóng BHXH thì bác vẫn không đủ điều kiện hưởng lương hưu hàng tháng, và cũng không được rút BHXH một lần, mà do bác đang mắc bệnh cần điều trị dài ngày, thì bác được hưởng chế độ ốm đau từ BHXH.
Nếu muốn được nghỉ việc và hưởng lương hưu, bác chỉ có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH đợi đến khi đủ 60 tuổi để được hưởng lương hưu hàng tháng.
Điều 57.Bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội
Người lao động khi nghỉ việc mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 50 và Điều 51 hoặc chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định tại Điều 55 và Điều 56 của Luật này thì được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội.
Thứ hai, bác đang làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập dưới hình thức hợp đồng lao động không xác định thời hạn, và đồng thời với mong muốn nghỉ hưu trước tuổi của bác, phía đơn vị có quyết định về việc dôi dư người lao động để sắp xếp lại tổ chức, cơ cấu nhân sự đơn vị thì bác có thể được nghỉ hưu sớm và hưởng chế độ theo Nghị định 108/2014/NĐ-CP về việc tinh giản biên chế.
Trường hợp của bác nếu có căn cứ quyết định về việc tinh giản biên chế của đơn vị thì bác thuộc Khoản 2 Điều 6 và hưởng chính sách theo Khoản 2 Điều 8 của Nghị định.
Lưu ý: Bác chỉ được nghỉ hưu và hưởng chính sách theo Nghị định 108 nếu tại cơ quan có quyết định từ cấp có thẩm quyền về việc dôi dư người lao động, tinh giản biên chế để sắp xếp lại tổ chức, cơ cấu nhân sự tại đơn vị.
Ngoài ra, chế độ của bác sẽ được thực hiện như phần thứ nhất chúng tôi đã tư vấn, được hưởng chế độ theo BHXH 2006.
