Các trường hợp có thể nghỉ hưu trước tuổi

Thưa luật sư cho em hỏi về nghỉ hưu như sau: Mẹ em nay đã 53 tuổi đang làm công việc văn phòng của công ty nhà nước, đã đóng bảo hiểm xã hội được 23 năm. Nay mẹ em muốn xin nghỉ việc nhưng chưa đủ tuổi hưu, hệ số đóng bảo hiểm xã hội hàng tháng là 3.33. Xin hỏi mẹ em sau khi nghỉ việc phải đóng BHXH thêm bao nhiêu tiền mỗi tháng để được hưởng lương hưu? Thủ tục như thế nào? Em xin cảm ơn.

Luật Sư Toàn Quốc xin tư vấn cho bạn như sau:

Chế độ hưu trí được quy định cụ thểtheoĐiều 54 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 như sau:

“Điều 54. Điều kiện hưởng lương hưu

1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên thì được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi;

b) Nam từ đủ 55 tuổi đến đủ 60 tuổi, nữ từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành hoặc có đủ 15 năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên;

c) Người lao động từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi và có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên mà trong đó có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò;

d) Người bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp.”

Như vậy, nếu mẹ bạn không làm việc trong môi trường nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thì mẹ bạn chưa đáp ứng đủ điều kiện về độ tuổi để hưởng chế độ hưu trí.

Do đó để có thể hưởng chế độ hưu trí ngay thì mẹ bạn phải giám định mức suy giảm khả năng lao động. Nếu đủ điều kiện theo quy định tại Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 được hướng dẫn bởi Điều 16 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH thì mẹ bạn có thể được hưởng chế độ hưu trí:

“Điều 16. Điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động

Người lao động khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

1. Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80% và đảm bảo điều kiện về tuổi đời theo bảng dưới đây:

2. Bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi.

3. Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành.”

Như vậy, trong trường hợp này của mẹ bạn có hai lựa chọn:

Thứ nhất, bảo lưu thời gian đóng BHXH để đến khi đủ điều kiện về độ tuổi sẽ làm thủ tục hưởng chế độ hưu trí.

Thứ hai, nghỉ hưu do suy giảm khả năng lao động nếu đủ điều kiện nêu trên.

Đối với vấn đề lựa chọn đóng BHXH tự nguyện thì trong trường hợp này mẹ bạn có thể đóng để nâng mức hưởng lương hưu sau này hoặc bảo lưu thời gian đóng BHXH. Bởi lẽ điều kiện về số năm đóng BHXH của mẹ bạn đã đáp ứng theo quy định của pháp luật, do đó việc có đóng BHXH tiếp hay không thì pháp luật không có quy định bắt buộc.

Trường hợp mẹ bạn muốn tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thì có để đến cơ quan BHXH nơi mẹ bạn đang cư trú để đăng ký tham gia BHXH tự nguyện với hồ sơ theo quy định tại Điều 24 Quyết định 595/QĐ-BHXH:

“Điều 24. Đăng ký, đăng ký lại, điều chỉnh đóng BHXH tự nguyện; cấp sổ BHXH

1. Thành phần hồ sơ:

1.1. Người tham gia: Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS).

1.2. Đại lý thu/Cơ quan BHXH (đối với trường hợp người tham gia đăng ký trực tiếp tại cơ quan BHXH): Danh sách người tham gia BHXH tự nguyện (Mẫu D05-TS).

2. Số lượng hồ sơ: 01 bộ.”

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Sư Toàn Quốc về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Các trường hợp có thể nghỉ hưu trước tuổi. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ: 0926 220 286 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.