Hỏi: Việc là lúc vào làm em có kí hợp đồng với công ty cũ là 2 năm nhưng vì lý do gia đình nên em đã nghỉ trước thời hạn và công ty bắt em bồi thường hợp đồng. Công ty đã không trả 1 tháng rưỡi lương cho em do vi phạm hợp đồng và công ty báo số tiền còn thiếu bắt em phải chuyển khoản hoặc trả tiền mặt trong vòng 7 ngày. Nhưng vì em không trả số tiền còn thiếu nên công ty không trả sổ bảo hiểm. Vì vậy, em xin anh chị tư vấn giúp em trường hợp này em nên giải quyết như thế nào?
Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Luật Sư Toàn Quốc, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
Trong trường hợp của bạn cần căn cứ xem hợp đồng lao động có được ký kết giữa hai bên có điều khoản về bồi thường hợp đồng hay không. Nếu hợp đồng lao động được ký kết giữa hai bên có điều khoản quy định về việc bồi thường hợp đồng khi người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn, thì bạn sẽ có nghĩa vụ bồi thường hợp đồng. Nếu như trong hợp đồng không có nghĩa vụ bồi thường thì bạn sẽ không phải chịu trách nhiệm bồi thường.
Về việc bạn xin đơn phương chấm dứt hợp đồng với lý do gia đình thì bạn cần thông báo trước 30 ngày làm việc cho bên phía người sử dụng lao động. Căn cứ:
Điều 37 – Bộ luật lao động 2012. Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người lao động
1. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn trong những trường hợp sau đây:
d) Bản thân hoặc gia đình có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động;
2. Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại khoản 1 Điều này, người lao động phải báo cho người sử dụng lao động biết trước:
b) Ít nhất 30 ngày nếu là hợp đồng lao động xác định thời hạn; ít nhất 03 ngày làm việc nếu là hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng đối với các trường hợp quy định tại điểm d và điểm đ khoản 1 Điều này;
Nếu như bạn không báo trước mà nghỉ việc thì bạn sẽ phải bồi thường cho phía công ty những ngày nghỉ không báo báo trước. Nếu như công ty chứng minh đưuọc việc bạn nghỉ không báo trước gây thiệt hại đến tài sản của công ty thì bạn vẫn phải có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại. Do đó, nếu vị phạm về việc này thì kể cả trong hợp đồng lao động không có yêu cầu bồi thường do chấm dứt hợp đồng trước hạn thì bạn vẫn phải có nghĩa vụ bồi thường. Căn cứ:
Điều 43 – Bộ luật lao động 2012. Nghĩa vụ của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật
2. Nếu vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì phải bồi thường cho người sử dụng lao động một khoản tiền tương ứng với tiền lương của người lao động trong những ngày không báo trước.
Điều 130 – Bộ luật lao động 2012. Bồi thường thiệt hại
1. Người lao động làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
Trường hợp người lao động gây thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất với giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng do Chính phủ công bố được áp dụng tại nơi người lao động làm việc, thì người lao động phải bồi thường nhiều nhất là 03 tháng tiền lương và bị khấu trừ hằng tháng vào lương theo quy định tại khoản 3 Điều 101 của Bộ luật này.
Về việc không trả sổ BHXH cho bạn, bên phí doanh nghiệp hoàn toàn sai. Bởi lẽ việc trả sổ BHXH cho bạn là nghĩa vụ của công ty, việc bạn chưa trả tiền không làm kéo theo hệ quả công ty không trả sổ BHXH. Đây là nghĩa vụ riêng biệt giữa hai bên. Theo quy định của pháp luật hiện hành, việc trả sổ BHXH và những vấn đề có liên quan đến hai bên được quy định như sau:
Điều 47 – Bộ luật lao động 2012. Trách nhiệm của người sử dụng lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động
2. Trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động, hai bên có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản có liên quan đến quyền lợi của mỗi bên; trường hợp đặc biệt, có thể kéo dài nhưng không được quá 30 ngày.
3. Người sử dụng lao động có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận và trả lại sổ bảo hiểm xã hội và những giấy tờ khác mà người sử dụng lao động đã giữ lại của người lao động.
Căn cứ theo quy định trên, bạn có thể làm đơn khiếu nại gửi đến ban giám đốc yêu cầu họ giải trình về việc tại sao không trả sổ BHXH cho bạn và căn cứ và quy định nào của pháp luật. Khi đó, công ty sẽ phải trả lời bằng văn bản cho bạn về việc trả sổ BHXH. Nếu như họ trả lời không thỏa đáng, bạn có thể làm đơn gửi đến phòng lao động thương binh xã hội quận/huyện nơi công ty bạn có trụ sở yêu cầu họ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bạn.
