Hỏi: Chào luật sư, Tôi năm nay 53 tuổi, công tác 32 năm. Tôi đang làm trong môi trường nóng bụi độc hại. Khi nghỉ hưu trước tuổi, tôi có bị trừ phần trăm lương và có sổ hưu ngay không. Vì công ty tôi đang chuyển đổi cổ phần hoá. Trường hợp của tôi pháp luật quy định thế nào? Mong luật sư giải đáp giúp tôi. Tôi xin chân thành cảm ơn.
Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Luật Sư Toàn Quốc, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
Theo như thông tin mà bác cung cấp, bác làm việc trong môi trường nóng bụi độc hại nhưng bác không nói rõ công việc của bác là gì nên chúng tôi không thể tra cứu được xem công việc của bác có thuộc danh mục những công việc độc hại, nguy hiểm do Bộ lao động thương binh và xã hôi, Bộ y tế ban hành hay không. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn sẽ tư vấn cho bác theo hướng nghỉ hưu do làm việc trong môi trường độc hại, nguy hiểm do Bộ lao động thương binh xã hội, Bộ y tế ban hành.
Theo quy định của pháp luật hiện hành về tuổi nghỉ hưu hiện nay khi người lao động đã công tác trong môi trường độc hại, nguy hiểm 15 năm đối với nam là từ đủ 55 tuổi cho đến đủ 60, nữ từ đủ 50 tuổi cho đến đủ 55 tuổi. Căn cứ:
“Điều 54. Điều kiện hưởng lương hưu
1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên thì được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi;
b) Nam từ đủ 55 tuổi đến đủ 60 tuổi, nữ từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành hoặc có đủ 15 năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên;
c) Người lao động từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi và có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên mà trong đó có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò;
d) Người bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp.”
Do hiện nay bác chưa đủ điều kiện về tuổi nghỉ hưu nên trong trường hợp nếu công ty giải quyết cho bác thôi việc thì bác vẫn sẽ được về hưu nhưng chưa được hưởng chế độ hưu trí do chưa đủ 55 tuổi đối với nam. Bác phải đợi 2 năm nữa khi đến lúc đủ tuổi nghỉ hưu thì bên BHXH mới thanh toán tiền hưu trí cho bác. Do không phải về hưu do suy giảm khả năng lao động nên bác sẽ không gị trừ % lương được hưởng. Mức hưởng lương hưu của bác sẽ được quy định như sau:
“Điều 56. Mức lương hưu hằng tháng
1. Từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành cho đến trước ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.
2. Từ ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này và tương ứng với số năm đóng bảo hiểm xã hội như sau:
a) Lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm;
b) Lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm.
Sau đó cứ thêm mỗi năm, người lao động quy định tại điểm a và điểm b khoản này được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.”
Căn cứ vào quy định trên, khi hưởng lương hưu, bác sẽ được hưởng 75% mức bình quân tiền lương đóng BHXH. Ngoài ra, bác còn được hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu do có trên 31 năm đóng BHXH đối với nam. Căn cứ:
“Điều 58. Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu
1. Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
2. Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.”
Ngoài ra, khi nộp đơn xin nghỉ việc và được đồng ý, bác còn được hưởng tiền trợ cấp thôi việc từ công ty nếu như công ty chưa đóng BH thất nghiệp cho bác hoặc có cả thời gian đóng BHTN và thời gian không đóng BHTN. Căn cứ:
Điều 48 Bộ luật lao động 2012 quy định về Trợ cấp thôi việc:
“1. Khi hợp đồng lao động chấm dứt theo quy định tại các khoản 1, 2, 3, 5, 6, 7, 9 và 10 Điều 36 của Bộ luật này thì người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả trợ cấp thôi việc cho người lao động đã làm việc thường xuyên từ đủ 12 tháng trở lên, mỗi năm làm việc được trợ cấp một nửa tháng tiền lương.
2. Thời gian làm việc để tính trợ cấp thôi việc là tổng thời gian người lao động đã làm việc thực tế cho người sử dụng lao động trừ đi thời gian người lao động đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội và thời gian làm việc đã được người sử dụng lao động chi trả trợ cấp thôi việc.
3. Tiền lương để tính trợ cấp thôi việc là tiền lương bình quân theo hợp đồng lao động của 06 tháng liền kề trước khi người lao động thôi việc.”
Nếu công ty có đóng BHTN, bác sẽ được hưởng BHTN do cơ quan BHXH chi trả theo quy định tại Luật Việc làm 2013.
Dựa vào những quy định trên, việc bác nộp đơn xin nghỉ việc lên lãnh đạo công ty nhưng không do suy giảm khả năng lao động thì sẽ không bị trừ % lương theo số năm nghỉ hưu trước tuổi. Nhưng chỉ đến khi nào bác đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật thì bên BHXH mới giải quyết chế độ về hưu trí cho bác. Bác có thể cân nhắc trong trường hợp của mình có nên về nghỉ hay không.
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Sư Toàn Quốc về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Nghỉ hưu trước tuổi có được lấy sổ hưu ngay không?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ luật sư trực tuyến để được trợ giúp.
