Nội dung yêu càu tư vấn: Tôi sinh ngày 20/8/1961; Nhập ngũ 3/1979; Tháng 3/1995 chuyển ngành (Đại úy 1991) làm trong ngành xây dựng. Năm nay tôi thấy sức khỏe yếu tôi muốn nghỉ chế độ Hưu trí được không? Nếu được tôi cần những thủ tục gì? Hiện tại hệ số lương đóng BHXH của tôi thấp hơn hệ số lương đại úy trong quân đội. tôi muốn được hưởng mức hệ số lương đại úy có được không và phải làm thế nào?
Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Luật Sư Toàn Quốc, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
Luật bảo hiểm xã hội 2006 quy định như sau:
Điểm d khoản 1 Điều 2 quy định: “d) Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân đội nhân dân, công an nhân dân;”
Khoản 2 Điều 50.Điều kiện hưởng lương hưu
“2. Người lao động quy định tại điểm d khoản 1 Điều 2 của Luật này có đủ hai mươi năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Nam đủ năm mươi lăm tuổi, nữ đủ năm mươi tuổi, trừ trường hợp Luật sĩ quan quân đội nhân dân Việt Nam hoặc Luật công an nhân dân có quy định khác;
b) Nam từ đủ năm mươi tuổi đến đủ năm mươi lăm tuổi, nữ từ đủ bốn mươi lăm tuổi đến đủ năm mươi tuổi và có đủ mười lăm năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành hoặc có đủ mười lăm năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên.”
Như vậy, hiện tại bác đang là Đại úy theo đó thuộc đối tượng điều chỉnh tại điểm d khoản 1 Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2006. Tương ứng với tuổi nghỉ hưu của bác là 55 tuổi. Tính đến ngày 20/8/2015 thì bác được 54 tuổi.
Do trong thư tư vấn bác không xác định rõ là bác đã có thời gian đóng bảo hiểm xã hội là bao lâu. Song căn cứ vào thời gian bác nhập ngũ là năm 1979, nên chúng tôi giả sử bác sẽ có thời gian đóng bảo hiểm xã hội là từ năm 1979 đến nay và tương ứng với 36 năm đóng bảo hiểm xã hội.
Trong trường hợp này, bác chưa đủ tuổi để hưởng lương hưu, do vậy sau khi bác nghỉ việc và chốt sổ bảo hiểm thì bác có thể bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại Điều 57. Đợi đến khi bác đủ 55 tuổi bác sẽ tiến hành thủ tục để hưởng lương hưu.
Thủ tục hưởng chế độ hưu trí đã được chúng tôi trình bày chi tiết tại địa chỉ sau: Thủ tục hưởng chế độ hưu trí đối với người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc
Về mức hưởng chế độ hưu trí: căn cứ theo quy định tại Điều 56 Luật bảo hiểm xã hội thì mức lương hưu hằng tháng bác được hưởng sẽ là 75% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Do bác đã có 36 năm đóng bảo hiểm, do vậy khi nghỉ hưu ngoài tiền lương hưu hằng tháng thì bác sẽ được hưởng trợ cấp 1 lần khi nghỉ hưu theo quy định tại Điều 54 Luật bảo hiểm xã hội:
“ 2. Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội kể từ năm thứ ba mươi mốt trở đi đối với nam và năm thứ hai mươi sáu trở đi đối với nữ. Cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng bảo hiểm xã hội.”
Theo đó, mức trợ cấp một lần khi bác nghỉ hưu là: 0,5 tháng bình quân tiền lương đóng bảo hiểm cho 6 năm.
Mức lương hưu hằng tháng được tính dựa trên mức trung bình tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội. Do đó mức lương hưu bác được hưởng sẽ tính trên tiền lương bác đóng bảo hiểm xã hội chứ không phải mức lương Đại úy bác đang hưởng.
Trong trường hợp bác không muốn bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm và muốn hưởng lương hưu ngay trong năm nay thì:
Điều 51.Điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động”
“Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d và e khoản 1 Điều 2 của Luật này đã đóng bảo hiểm xã hội đủ hai mươi năm trở lên, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên, hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại Điều 50 của Luật này khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
1. Nam đủ năm mươi tuổi, nữ đủ bốn mươi lăm tuổi trở lên;
2. Có đủ mười lăm năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành.”
Căn cứ theo quy định này, thì bác cần đảm bảo được điều kiện là bị suy giảm khả năng lao động từ 61%. Theo đó bác cần tiến hành thủ tục giảm định sức khỏe. Về thủ tục giám định sức khỏe bác có thể tham khảo tại địa chỉ sau: Hỏi về thủ tục giám định suy giảm khả năng lao động
Song bác cần lưu ý, nếu bác quyết định nghỉ hưu trước tuổi thì bác sẽ bị giảm trừ tỷ lệ lương hưu là 1% tương ứng với 1 năm bác nghỉ hưu trước tuổi.
Về chế độ hưu chí và thủ tục hưởng trong trường hợp này tương tự như trên.
