Hỏi: Tôi muốn nhờ luật sư tư vấn trường hợp Nghỉ hưu trước tuổi do sức khỏe như sau: Thím tôi hiện đang là giáo viên mầm non và còn 8 năm nữa mới về hưu nhưng do sức khỏe yếu nên thím muốn về hưu trước. Vậy cho tôi hỏi thủ tục về hưu trước như thế nào và sẽ truy thu tiền lương như thế nào? Cảm ơn luật sư.
Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Luật Sư Toàn Quốc, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
Về điều kiện để được hưởng chế độ hưu trí trong trường hợp làm việc bình thường, điểm a Khoản 1 Điều 54 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định như sau:
“Điều 54. Điều kiện hưởng lương hưu
1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên thì được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi;”
Trong trường hợp của thím bạn còn 8 năm nữa mới về hưu nhưng bạn không nói rõ thím bạn bị suy giảm khả năng lao động bao nhiêu phần trăm nên chúng tôi tư vấn như sau:
Căn cứ vào Điều 55 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì điều kiện để hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động được quy định:
“1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 54 của Luật này nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Từ ngày 01 tháng 01 năm 2016, nam đủ 51 tuổi, nữ đủ 46 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên thì đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Sau đó mỗi năm tăng thêm một tuổi cho đến năm 2020 trở đi, nam đủ 55 tuổi và nữ đủ 50 tuổi thì mới đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên;
b) Nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
c) Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành.”
Vì thím bạn là giáo viên mầm non, không thuộc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ y tế ban hành nên tuổi nghỉ hưu trong trường hợp thông thường sẽ là 55 tuổi; trường hợp bị suy giảm khả năng lao động ở thời điểm 2018 thím bạn cần phải đáp ứng đủ điều kiện đủ 48 tuổi và suy giảm 61% khả năng lao động trở lên hoặc đủ 45 tuổi trở lên và suy giảm 81% khả năng lao động trở lên. Hiện tại thím bạn 47 tuổi, do đó thím chỉ có thể được hưởng chế độ hưu trí nếu suy giảm 81% khả năng lao động trở lên.
Về thủ tục tiến hành giám định mức suy giảm khả năng lao động, theo quy định tại Khoản 3 Điều 5 Thông tư số 56/2017/TT-BYT:
“3. Hồ sơ khám giám định để thực hiện chế độ hưu trí đối với người lao động:
a) Giấy giới thiệu của người sử dụng lao động theo mẫu quy định tại Phụ lục 1 kèm theo Thông tư này đối với người lao động đang đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc Giấy đề nghị khám giám định theo mẫu quy định tại Phụ lục 2 kèm theo Thông tư này đối với người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội hoặc người lao động đã có quyết định nghỉ việc chờ giải quyết chế độ hưu trí, trợ cấp hàng tháng;
b) Bản chính hoặc bản sao hợp lệ của một hoặc các giấy tờ khám, điều trị bệnh, tật sau đây: Tóm tắt hồ sơ bệnh án, Giấy xác nhận khuyết tật, Giấy ra viện, Sổ khám bệnh, bản sao Hồ sơ bệnh nghề nghiệp, Biên bản giám định bệnh nghề nghiệp, tai nạn lao động đối với người đã được khám giám định bệnh nghề nghiệp, tai nạn lao động;
c) Một trong các giấy tờ quy định tại điểm đ khoản 1 Điều này.”
Hồ sơ để hưởng chế độ hưu trí trước tuổi gồm các giấy tờ theo quy định tại Điều 108 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:
“Điều 108. Hồ sơ hưởng lương hưu
1. Hồ sơ hưởng lương hưu đối với người lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm:
a) Sổ bảo hiểm xã hội;
b) Quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí hoặc văn bản chấm dứt hợp đồng lao động hưởng chế độ hưu trí;
c) Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa đối với người nghỉ hưu theo quy định tại Điều 55 của Luật này hoặc giấy chứng nhận bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp đối với trường hợp người lao động quy định tại Điều 54 của Luật này.”
Sau khi đã có đủ các giấy tờ cần thiết trên, bạn mang hồ sơ đến cơ quan BHXH nơi trường học đóng BHXH để được hưởng chế độ hưu trí. Khi đã được hưởng chế độ hưu trí rồi, thím bạn sẽ không được hưởng lương như khi đang đi làm nữa và nhà trường cũng không có nghĩa vụ trả lương cho thím bạn. Do đó gia đình bạn cần cân nhắc kỹ khi có yêu cầu hưởng chế độ hưu trí trước tuổi.
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Sư Toàn Quốc về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Tư vấn về nghỉ hưu trước tuổi khi bị suy giảm khả năng lao động. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.
