Chào Luật sư, tôi là giáo viên tiểu học dạy ở vùng núi. Tính đến ngày 3/10/2015 là tôi tròn 52 tuổi và 32 năm công tác, theo nghị định 108 về nghỉ hưu trước tuổi, nếu tháng 10/2015, tôi muốn nghỉ hưu sớm ba năm do sức khỏe yếu thì tôi có phải đi giám định không và có bị trừ phần trăm không ạ? Trường hợp của tôi quy định như thế nào? Tôi cảm ơn luật sư.
Trả lời: Chào chị, cảm ơn chị đã tin tưởng gửi câu hỏi tư vấn về cho công ty Luật Sư Toàn Quốc, chúng tôi xin tư vấn trường hợp của chị như sau:
Nghị định 108/2014/NĐ – CP quy định về chính sách tinh giản biên chế, tại Điều 6 có quy định về các trường hợp tinh giản biên chế như sau:
“1. Cán bộ, công chức, viên chức trong biên chế và cán bộ, công chức cấp xã hưởng lương từ ngân sách nhà nước hoặc quỹ tiền lương của đơn vị sự nghiệp theo quy định của pháp luật (sau đây gọi chung là cán bộ, công chức, viên chức), thuộc đối tượng tinh giản biên chế nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
a) Dôi dư do rà soát, sắp xếp lại tổ chức bộ máy, nhân sự theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Nhà nước hoặc do đơn vị sự nghiệp công lập sắp xếp lại tổ chức bộ máy, nhân sự để thực hiện chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy và nhân sự;
b) Dôi dư do cơ cấu lại cán bộ, công chức, viên chức theo vị trí việc làm, nhưng không thể bố trí, sắp xếp được việc làm khác;
c) Chưa đạt trình độ đào tạo theo tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ quy định đối với vị trí việc làm đang đảm nhiệm, nhưng không có vị trí việc làm khác phù hợp để bố trí và không thể bố trí đào tạo lại để chuẩn hóa về chuyên môn;
d) Có chuyên ngành đào tạo không phù hợp với vị trí việc làm hiện đang đảm nhiệm nên bị hạn chế về năng lực hoàn thành công việc được giao, nhưng không thể bố trí việc làm khác;
đ) Có 02 năm liên tiếp liền kề tại thời điểm xét tinh giản biên chế, cán bộ, công chức được phân loại, đánh giá xếp vào mức hoàn thành nhiệm vụ nhưng còn hạn chế về năng lực hoặc có 01 năm hoàn thành nhiệm vụ nhưng còn hạn chế về năng lực và 01 năm không hoàn thành nhiệm vụ nhưng không thể bố trí việc làm khác phù hợp;
e) Có 02 năm liên tiếp liền kề tại thời điểm xét tinh giản biên chế, viên chức có 01 năm được phân loại đánh giá xếp vào mức hoàn thành nhiệm vụ và 01 năm không hoàn thành nhiệm vụ nhưng không thể bố trí việc làm khác phù hợp;
g) Có 02 năm liên tiếp liền kề tại thời điểm xét tinh giản biên chế, mỗi năm có tổng số ngày nghỉ làm việc là số ngày nghỉ tối đa do ốm đau theo quy định tại Khoản 1 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội, có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh và cơ quan Bảo hiểm xã hội chi trả trợ cấp ốm đau theo quy định hiện hành.
2. Người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động không xác định thời hạn trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập chưa được giao quyền tự chủ hoàn toàn về thực hiện nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy, nhân sự (sau đây gọi là đơn vị sự nghiệp công lập chưa được giao quyền tự chủ) dôi dư do sắp xếp lại tổ chức theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền hoặc do đơn vị sự nghiệp công lập sắp xếp lại tổ chức bộ máy, nhân sự để thực hiện chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy và nhân sự…”
Trường hợp của chị có thể rơi vào trường hợp quy định tại Điểm g nêu trên, nếu như sức khỏe của chị yếu. Tuy nhiên, xét về tuổi của chị, tính đến tháng 10/2015, chị 52 tuổi thì không thỏa mãn việc chị về nghỉ theo chính sách tinh giản biên chế. Bởi theo tại khoản 1 Điều 8 Nghị định 108 có quy định: “1. Đối tượng tinh giản biên chế quy định tại Điều 6 Nghị định này nếu đủ 50 tuổi đến đủ 53 tuổi đối với nam, đủ 45 tuổi đến đủ 48 tuổi đối với nữ, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 20 năm trở lên, trong đó có đủ mười lăm năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành hoặc có đủ mười lăm năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên, ngoài hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, còn được hưởng các chế độ sau…”.
Trường hợp của chị sẽ có thể thuộc vào trường hợp điều chỉnh của Luật bảo hiểm xã hội. Tại Điều 51 Luật Bảo hiểm xã hội có đề cập về điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động, quy định cụ thể như sau:
“Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d và e khoản 1 Điều 2 của luật này đã đóng bảo hiểm xã hội đủ hai mươi năm trở lên, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên, hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại Điều 50 của Luật này khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
1.Nam đủ năm mươi tuổi, nữ đủ bốn mươi lăm tuổi trở lên;
2. Có đủ mười lăm năm trở lên làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành.
Do đó, để được hưởng lương hưu khi nghỉ hưu trước tuổi theo quy định trên, chị cần phải đi giám định y khoa để biết tỷ lệ suy giảm khả năng lao động của chị là bao nhiêu, nếu như khả năng lao động của chị suy giảm từ 61% trở lên thì chị sẽ được hưởng lương hưu do suy giảm khả năng lao động.
Nếu thuộc vào trường hợp trên, chị sẽ được hưởng mức lương hưu hàng tháng theo quy định tại Điều 52 Luật Bảo hiểm xã hội:
“1.Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện tại Điều 50 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 58, Điều 59 hoặc Điều 60 của Luật này tương ứng với mười lăm năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%;
2. Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 51 của Luật này được tính như quy định tại Khoản 1 Điều này, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 1%;
3. Mức lương hưu hằng tháng thấp nhất bằng mức lương tối thiều chung.”.
Do đó, trường hợp của chị, khi chị muốn nghỉ hưu sớm trước ba năm thì trường hợp của chị không thuộc sự điều chỉnh của nghị định 108, mà có thể sẽ thuộc vào trường hợp nghỉ hưu trước tuổi do suy giảm khả năng lao động, chị cần phải đi giám định y khoa để có kết luận chính xác nhất. Nếu nghỉ hưu trước tuổi do suy giảm khả năng lao động như nêu trên, mức lương hưu hàng tháng của chị sẽ bị trừ phần trăm.
