Tư vấn về hành vi cầm giữ tiền mua nhà khi trốn tránh nghĩa vụ giao nhà

Vào ngày 28/07/2013 qua người em dâu bên chồng tôi giới thiệu cho tôi mua 1 căn nhà nhỏ khoảng 17m2 của 3 cậu ruột cô ấy vì tin tưởng hai bên nên khi mua tôi chỉ hỏi có đầy đủ giấy tờ không thì bên phía bán nhà họ nói có đầy đủ và tôi đã đưa tiền cho họ

Chào luật sư, cho tôi hỏi trường hợp:Vào ngày 28/07/2013 qua người em dâu bên chồng tôi giới thiệu cho tôi mua 1 căn nhà nhỏ khoảng 17m2 của 3 cậu ruột cô ấy (tạm gọi là ông A) vì tin tưởng hai bên nên khi mua tôi chỉ hỏi có đầy đủ giấy tờ không thì bên phía bán nhà họ nói có đầy đủ và tôi đã đưa tiền cho họ lần là 100.000.000 (một trăm triệu) lần sau 70.000.000 (bảy mươi triệu) và ông hẹn 10 ngày sau sẽ ra công chứng sang tên vì nhà mà tôi đang mua thì ông ấy đang người thế chấp chưa hết hạn. Thế rồi sau 10 ngày tôi liên hệ ra công chứng thì ông lại không nghe điện thoại và không trả. Cứ như vậy tôi mới làm đơn ra tòa thì tòa tiếp nhận hồ sơ nhưng giải quyết chẳng đi vào đâu, cứ hẹn tới hẹn lui hoài. Một hôm tôi tình cờ gặp ông ấy (hộ khẩu của ông thì ở đó nhưng hàng ngày ông không sống ở đó) thì tôi mới hỏi bây giờ giải quyết sao thì ông mới nói ráng ông bán được nhà ông sẽ trả lại số tiền của, nhưng giờ ông bán nhà rồi cũng không trả tiền cho tôi. Như vậy bây giờ tôi thưa ra công an quận được hay không, hay phải thực hiện thế nào để đòi lại quyền lợi theo quy định pháp luật thưa luật sư. Xin cảm ơn luật sư.

 
Trả lời
 
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Luật Sư Toàn Quốc, chúng tôi tư vấn cho trường hợp của bạn như sau:
 
 
Về vấn đề tố giác tội phạm, bạn có thể viết đơn hoặc trực tiếp tố giác bằng lời với cơ quan công an quận, huyện nơi căn nhà tọa lạc. Bạn cũng phải cung cấp bằng chứng để chứng minh hành vi vi phạm pháp luật của ông A như hợp đồng mua bán nhà, giấy giao nhận tiền…Trong thời hạn 20 ngày bạn sẽ nhận được văn bản trả lời của cơ quan điều tra có khởi tố vụ việc này hay không. Để xem xét hành vi của ông A có phạm tội hay không cần phải dựa vào kết quả điều tra thực tế, nhưng với những thông tin bạn đưa ra có thể đưa ra nhận định ban đầu về hành của ông A trong trường hợp này như sau:
 
Trường hợp 1: Nếu A không có Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà như đã nói với bạn là có đầy đủ giấy tờ mà vẫn tiếp tục giao kết hợp đồng. Như vậy, A dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tiền mua nhà của bạn. Việc A không tiến hành công chức hợp đồng cho thấy rất có thể A không có Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà. Theo quy định tại Điều 139 Bộ luật hình sự 1999 thì A có thể phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản:
 
1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ năm trăm nghìn đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới năm trăm nghìn đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.
 
Trường hợp 2: Nếu trong việc giao kết A không dùng thủ đoạn gian dối nhưng sau khi cầm tiền của bạn, A cố tình trốn tránh (không trả lời điện thoại, không thể tìm gặp…) để chiếm đoạt số tiền hoặc sử dụng tiền vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản trong khi A chưa thực hiện nghĩa vụ cam kết theo hợp đồng. Lúc này, A có thể bị truy cứu về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 140 Bộ luật hình sự 1999:
 
1. Người nào có một trong những hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ một triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới một triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm:
 a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó;
 b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.
 
Về vấn đề dân sự, do hợp đồng mua nhà giữa bạn và A chưa công chứng nên hợp đồng này không có hiệu lực. Tuy nhiên, bạn đã giao tiền cho A. Trường hợp này, bạn có thể gửi đơn tới Tòa án nhân dân quận, huyện nơi căn nhà tọa lạc yêu cầu tuyên bố hợp đồng mua bán nhà vô hiệu do không thực hiện theo đúng hình thức mà pháp luật quy định (phải công chứng) theo quy định tại Điều 134 Bộ luật dân sự 2005:
 
Trong trường hợp pháp luật quy định hình thức giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch mà các bên không tuân theo thì theo yêu cầu của một hoặc các bên, Toà án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác quyết định buộc các bên thực hiện quy định về hình thức của giao dịch trong một thời hạn; quá thời hạn đó mà không thực hiện thì giao dịch vô hiệu.
 
Khi Tòa án tuyên hợp đồng vô hiệu thì hợp đồng đã ký sẽ không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của các bên kể tử thời điểm ký kết. Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu được quy định cụ thể tại Khoản 2 Điều 137 Bộ luật dân sự 2005:
 
2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận; nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì phải hoàn trả bằng tiền, trừ trường hợp tài sản giao dịch, hoa lợi, lợi tức thu được bị tịch thu theo quy định của pháp luật. Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường.
 
Như vậy, ông A phải hoàn trả lại số tiền mà bạn đã đưa để mua nhà.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Sư Toàn Quốc về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Tư vấn về hành vi cầm giữ tiền mua nhà khi trốn tránh nghĩa vụ giao nhà. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến – Số điện thoại liên hệ 0926 220 286 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.
Chuyên viên Khánh Linh – Luật Sư Toàn Quốc.